Promoveren op de Intensive Care: diepgravend onderzoek naar geautomatiseerd beademen

2 november 2022

Op de foto: Laura en haar collega’s die haar helpen met haar onderzoek. V.l.n.r. Coby Hoekstra, Laura Buiteman, Marieke Luttmer, Bibi Bosman en Lotte Remmerswaal. Niet op de foto: Amanda van den Berg.

Is het voor patiënten beter om geautomatiseerd beademd te worden of niet? Dat is wat verpleegkundige Laura Buiteman onderzoekt. Met de resultaten van het onderzoek kunnen we als ziekenhuis nog betere zorg verlenen. En Laura hoopt ermee te promoveren, zodat ze zich als verpleegkundige ‘doctor’ mag noemen.

Laura is als verpleegkundige werkzaam op de Intensive Care (oftewel IC) van het Reinier de Graaf ziekenhuis. Op de IC liggen veel patiënten die tijdelijk niet meer zelfstandig kunnen ademhalen. Een beademingsapparaat helpt hen dan om te ademen. Tijdens de beademing moeten voortdurend dingen worden aangepast, zoals de hoeveelheid zuurstof die een patiënt krijgt en het tempo waarop hij of zij beademd wordt. Normaal gesproken doen verpleegkundigen deze aanpassingen, maar sinds een paar jaar maken we in Reinier de Graaf gebruik van beademingsapparatuur die dit geautomatiseerd doet.

Slimme thermostaat

“Je kunt geautomatiseerd beademen vergelijken met een slimme thermostaat in je huis”, zo legt Laura uit. “Het is veel makkelijker om dit apparaat de warmte in huis te laten regelen dan zelf aan alle verwarmingsknoppen te draaien. En zo werkt het ook met geautomatiseerde beademing. Het is voor ons als verpleegkundigen een stuk efficiënter om hiermee te werken, dan om voortdurend handmatig de beademing aan te passen. We weten ook dat geautomatiseerde beademing net zo veilig is als de handmatige methode. Wat we nog niet weten is of het ook beter is voor de patiënt. Precies dat ben ik aan het onderzoeken.”

“Wetenschappelijk onderzoek doen, doe je vaak niet alleen”

Laura is al sinds 2011 verpleegkundige op de IC. In 2019 heeft ze de opleiding tot ‘ventilation’practitioner’ afgerond, waarmee ze zich gespecialiseerd heeft in de beademing van patiënten. “Onderdeel van die opleiding was dat je onderzoek deed. Via die weg ben ik in contact gekomen met professor Marcus Schultz in het Amsterdam UMC, locatie AMC. Hij stelde me de vraag of ik verder onderzoek wilde doen en daarmee wilde promoveren. Toen dacht ik: “Ik ben verpleegkundige, dat kan toch niet? “Maar dat ik helemaal niet waar, iedereen kan promoveren. Wel moet je daarvoor een master-diploma hebben. Dat heb ik in mei van dit jaar behaald, namelijk de master Critical Care aan de Hogeschool van Amsterdam.”

Verzamelen van data

Een belangrijk onderdeel van het onderzoek van Laura is het verzamelen van data van patiënten die geautomatiseerd beademd worden op de IC van Reinier de Graaf. Denk daarbij aan de hoeveelheid lucht die een patiënt per ademteug inademt. Laura: “Op basis van die data maak ik een analyse om te bepalen of geautomatiseerd beademen beter is voor de patiënt dan de handmatige methode. We vragen uiteraard vooraf aan patiënten of hun familie of zij hieraan mee willen werken.”

“Wetenschappelijk onderzoek doen, doe je vaak niet alleen en dat merk ik bij mijn onderzoek ook zeker”, vertelt Laura. “Ik heb het geluk dat ik op de IC samenwerk met veel enthousiaste collega’s die mij helpen patiënten te werven en de data te verzamelen. Het zou anders te tijdrovend en te complex zijn om dit allemaal in mijn eentje te doen. Ik krijg van zoveel kanten hulp en dat vind ik echt heel mooi om te zien. En daar komt nog eens bij dat ik voor mijn onderzoek niet alleen data verzamel in ons ziekenhuis. Collega’s uit het Amsterdam UMC, het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn en het Universitätsspital in het Zwitserse Zürich helpen me ook bij het verzamelen van informatie. Dat helpt om tot betere resultaten te komen en mijn onderzoek betrouwbaarder te maken.”

“Ook krijg ik veel ondersteuning vanuit Reinier de Graaf en de IC waar ik werk. Ik ben nog gewoon werkzaam als verpleegkundige, maar ik mag een deel van mijn uren besteden aan mijn onderzoek. Daarnaast heeft het ziekenhuis het financieel mogelijk gemaakt om mijn master te behalen en om een cursus statistiek te volgen om de data te analyseren. Daaraan merk je dat het doen van onderzoek hier hoog in het vaandel staat.”

Triatlon

Promoveren is een zware en tijdrovende klus. Normaal gesproken is promoveren een fulltime baan, maar Laura combineert het met haar werkzaamheden als IC-verpleegkundige. Laura: “Hoe ik het volhou? Ik vind het doen van onderzoek heel leuk en ik vind het belangrijk mezelf te blijven ontwikkelen. Daarnaast ben ik erg gedisciplineerd, maar doe naast mijn werk en onderzoek ook veel leuke dingen. Zo sport ik veel en heb onlangs nog meegedaan aan een triatlon!”

Promoveren
Iedereen die een master-diploma op zak heeft, kan in principe promoveren en daarmee een volgende stap zetten in zijn of haar wetenschappelijke carrière. Iemand die promoveert (ook wel promovendus genoemd) doet promotieonderzoek. Dit onderzoek moet onafhankelijk zijn en een originele bijdrage leveren aan de wetenschap. Onderdeel van een promotie is het schrijven van een proefschrift, waarin de resultaten van het onderzoek staan. Een promotietraject duurt vaak meerdere jaren. De promovendus doet niet alleen onderzoek, maar geeft als onderdeel van de promotie ook vaak lezingen en colleges, en hij of zij moet wetenschappelijke artikelen publiceren. Na het succesvol afronden van de promotie mag de promovendus zich ‘doctor’ noemen.