Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben moeite met het vinden, begrijpen en gebruiken van informatie over gezondheid. Het gaat hierbij dan om zaken als:
-brieven en mails vanuit de zorginstelling begrijpen;
-de weg vinden in het ziekenhuis of gezondheidscentrum;
-gesprekken met zorgverleners voeren;
-brochures, formulieren, vragenlijsten, bijsluiters begrijpen;
-uitleg en adviezen van de zorgverlener begrijpen en in de praktijk brengen.
Mensen die dat niet kunnen, zijn minder in staat om optimaal gebruik te maken van de voorzieningen in de gezondheidszorg. En dat zijn er veel. Heel veel.
Maar liefst een op de vijf Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden (bron: Pharos). Dat zijn meer dan 3,5 miljoen mensen. En 2,5 miljoen mensen in Nederland zijn laaggeletterd. Deze twee groepen overlappen elkaar in belangrijke mate. Maar er zijn ook mensen die niet laaggeletterd zijn, maar toch over beperkte gezondheidsvaardigheden beschikken. Het gaat dan bijvoorbeeld om ouderen die onvoldoende digitaal vaardig zijn, mensen met een migratieachtergrond (veelal eerste en tweede generatie) en mensen met fysieke beperkingen.
Uit onderzoek blijkt dat mensen die in armoede leven en een opleiding hebben tot mbo-2 niveau, gemiddeld zes jaar korter leven. En van dat kortere leven, leven ze maar liefst 15 jaar minder in goede gezondheid. Veelal gaat het hier om mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Dus ja: een kwestie van leven en dood.
Dat zijn schokkende getallen, en dat schreeuwt om actie. Actie, gericht op het vergroten van het bewustzijn over dit vraagstuk en actie om te zoeken naar oplossingen om de groep mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden drastisch te verkleinen.
De Cliëntenraad vraagt die actie ook van Reinier de Graaf. Actie van iedereen in het ziekenhuis, van zorgverleners tot bestuurders, samen met velen daarbuiten. Dat is nodig, en het past bij een ziekenhuis dat stelt er voor je leven te zijn.
Met een dubbel gevoel sluit ik af in de wetenschap dat de kans klein is dat deze blog ook gelezen wordt door degenen over wie het gaat.
Tekst: Hans van der Moolen