Een luisterend oor voor patiënten met kanker

6 mei 2024

De diagnose en de behandeling van kanker heeft vaak een enorme impact op de levens van patiënten. Persoonlijke aandacht en het praten over de ziekte kan helpen bij de verwerking en het (her)vinden van fysieke en mentale kracht. Hiervoor is een speciale groep vrijwilligers actief in het Reinier de Graaf ziekenhuis.

Astrid van Tol is een van deze vrijwilligers: “Wij zijn een luisterend oor voor de patiënten. Zij praten met ons over van alles wat hen maar bezighoudt. Dat kan over hun ziekte gaan, maar ook over iets totaal anders. Het belangrijkste is dat ze hun verhaal kwijt kunnen. Deze groep patiënten heeft namelijk veel aan hun hoofd. Zo zijn er naast de zorgen over hun ziekte en de behandeling vaak ook zorgen over de impact hiervan op hun naasten.”

“Een gesprek loopt meestal vanzelf”, zo vertelt Astrid. “Als ik naar een patiënt toe ga, weet ik van tevoren nooit wat voor gesprek het gaat worden. Meestal beginnen we met praten over koetjes en kalfjes en dan ontstaat er een gesprek met een diepere inhoud. Soms ook over de fijne dingen die het leven nu nog geeft. Belangrijk is dat ik goed luister, af en toe een vraag stel en de tijd neem om te praten.”

Meer tijd

“Verpleegkundigen willen graag zoveel mogelijk aandacht geven aan patiënten, maar soms lukt dat niet”, aldus Mariëlle Brok. Mariëlle stuurt Astrid en de andere vrijwilligers aan. “In 2019 kwam een van de oncologen daarom met het initiatief om speciaal getrainde vrijwilligers een luisterend oor te laten bieden. Dit werd vormgegeven samen met de centra Debora en Carma. Dit zijn centra voor leven met en na kanker, voor patiënten die kanker hebben of hebben gehad, hun naasten of nabestaanden. Zij kunnen hier terecht voor psychosociale ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van lotgenotencontact, speciale activiteiten, een kop koffie of een goed gesprek.”

Mariëlle: “In Reinier de Graaf zijn veel vrijwilligers actief, maar hier gaat het echt om een speciale groep. Zo worden deze vrijwilligers pas ingezet nadat ze een training hebben gehad van vier dagen. Daarin leren ze gesprekstechnieken en krijgen ze meer informatie over kanker en wat de impact hiervan is op het leven van patiënten. Het mooie is dat de vrijwilligers inmiddels ook getraind zijn door een van de fysiotherapeuten van Reinier de Graaf in het geven van hand- en voetmassages. Dit kan patiënten helpen te ontspannen en een opstapje zijn naar een goed gesprek.”

De groep is inmiddels uitgegroeid naar 15 vrijwilligers. Ze zijn actief op verschillende afdelingen van het ziekenhuis en komen zowel bij patiënten aan bed als op de polikliniek Oncologie om het gesprek aan te gaan. “Als ik naar huis ga, ben ik altijd weer dankbaar dat ik dit mag doen”, zo vertelt Astrid. “Soms hebben patiënten niemand om hun verhaal aan te vertellen of willen ze hun naasten hier niet mee belasten. Het is echt zinvol om te doen.”