Angst en pijn tijdens onderzoeken is niet meer nodig

13 december 2024

Dagelijks ondergaan patiënten ongemakkelijke onderzoeken of ingrepen in het ziekenhuis. Dit kan ervoor zorgen dat zij angst of pijn ervaren tijdens zo’n onderzoek. Daarom is er een team van zogenoemde sedationisten werkzaam in Reinier de Graaf. Dit zijn gespecialiseerde anesthesiemedewerkers die angstige of bezorgde patiënten die een pijnlijk of oncomfortabel onderzoek moeten ondergaan, helpen ontspannen door toediening van slaapmedicatie. Dat noemen we ook wel sedatie. De arts behandelt de patiënt, terwijl de sedationist zich focust op het in slaap houden van de patiënt.

Sedationist Andre Bon: “We monitoren de patiënt tijdens het gehele onderzoek. Als beademingsdeskundigen zorgen we voor de veiligheid van de patiënt. Zo helpen we patiënten op een prettige manier door een onderzoek heen, zonder angst of pijn. De arts mag zelf alleen lichte sedatie toedienen en schakelt ons in voor onderzoeken of ingrepen waarbij matige of diepe sedatie gewenst is. Wij brengen de patiënt in slaap, maar deze blijft gewoon wekbaar. Sedatie is geen narcose, waardoor de patiënt wel omgevingsgeluiden kan waarnemen en zelf blijft ademen.”

Fleur moest onlangs een maagonderzoek ondergaan en vroeg haar arts om sedatie. “Bij dit onderzoek moet je een slang doorslikken, wat oncomfortabel voelt. Gelukkig was sedatie mogelijk, waardoor ik niet nerveus was. Het werkte zo goed dat ik niets van het onderzoek heb meegekregen.” Ook bij gynaecologische ingrepen kan sedatie uitkomst bieden. Jolande koos hiervoor bij het plaatsen van haar spiraal. “Eerder ben ik bijna flauwgevallen van de pijn na het plaatsen van een spiraal. Dit keer heb ik er niets van gemerkt. Een uurtje na het plaatsen mocht ik alweer naar huis.” Gynaecoloog Frederike Siemens: “Bij bepaalde ingrepen aan de baarmoeder geven we altijd sedatie. Soms zijn patiënten angstig door een nare of traumatische ervaring en dan is sedatie een optie bij lichtere ingrepen, zoals het afnemen van weefsel uit de baarmoeder of het plaatsen van een spiraal.”

Hoe vraag je sedatie aan?

Sedationist Ingeborg Leeflang vertelt: “De arts bespreekt met de patiënt wat voor onderzoek of ingreep nodig is en kan dan samen met de patiënt bespreken of hij of zij slaapmedicatie wenst door de arts zelf (lichte sedatie) of door de sedationist (matige tot diepe sedatie). Voor de matige of diepe sedatie moet de patiënt eerst langs het preoperatief spreekuur, omdat we de sedatie goed afstemmen op de gezondheidstoestand van de patiënt. Het is belangrijk dat de patiënt de wens voor sedatie tijdig aangeeft bij de arts, omdat het dan een korte dagopname wordt. Na afloop moet de patiënt nog minstens een uur in het ziekenhuis blijven, totdat de medicatie is uitgewerkt. De patiënt mag niet zelf naar huis rijden.”

Tevreden patiënten

Ingeborg: “Vaak krijgen we positieve reacties van patiënten, omdat ze blij zijn dat ze weinig tot niets van hun onderzoek of ingreep hebben meekregen. De afgelopen jaren zien we dat steeds meer patiënten kiezen voor sedatie. Sommige onderzoeken kunnen vervelend zijn, zoals beenmergpuncties en long- of hartonderzoeken. Op dit moment werken we met zes sedationisten, die ook voor 50 procent werkzaam zijn als anesthesiemedewerker. De wens is om dit aantal in de toekomst verder uit te breiden.”